× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η Κατάληψη της Νομικής το Φλεβάρη του 1973 και οι «εν Λέσβω» ανησυχούντες

Αφιέρωμα στα 50 χρόνια από την πρώτη μεγάλη αντιδικτατορική φοιτητική εξέγερση, από τους Φίλους της Ιστορικής Μνήμης και της Πολιτιστικής Δημιουργίας

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 21/2/2023

Η Κατάληψη της Νομικής το Φλεβάρη του 1973  και οι  «εν Λέσβω»  ανησυχούντες

Πώς  η αντιδικτατορική αντίσταση φούντωσε τόσο μαζικά και δυναμικά, ώστε στις 21 και 22 Φλεβάρη του 1973 τέσσερις  χιλιάδες σπουδαστές να οχυρωθούν στη Νομική Σχολή Αθηνών, τραντάζοντας το κέντρο της πρωτεύουσας με τα συνθήματα τους;

Το ξενοκίνητο χουντικό καθεστώς, θέλοντας να καταπνίξει τις διεκδικήσεις της νεολαίας για Ελευθερία και Δημοκρατία, διοργάνωσε ψευτοεκλογές βίας και νοθείας στις Σχολές τον Νοέμβρη του 1972.  Διαπιστώνοντας ότι «κατάφερε» παρά την τρομοκρατία, τις συλλήψεις, και τα βασανιστήρια να ξεσηκώσει περισσότερους νέους που διοργάνωναν ανοιχτές πια αντιδικτατορικές συνελεύσεις, επανήλθε στις 13 Φλεβάρη 1973 και επιστράτευσε, με διακοπή της αναβολής στράτευσής τους, 137 σπουδαστές που θεώρησε πρωταίτιους των κινητοποιήσεων. Τις ίδιες μέρες η αστυνομία εισέβαλε στο προαύλιο του Πολυτεχνείου, διέλυσε μεγάλη συγκέντρωση και συνέλαβε 11 σπουδαστές που τους παρέπεμψε -άμεσα και εμφανέστατα κακοποιημένους- σε δίκη.   

                                             

Έ, αυτά ήταν που πυροδότησαν τα πνεύματα για πιο δυναμική αντίσταση! Με  ραχοκοκαλιά  τις κρυφές αντιδικτατορικές οργανώσεις και τις φοιτητικές επιτροπές αγώνα ξεκίνησε στις 21 Φλεβάρη 1973 η πιο μαζική μέχρι τότε αντικαθεστωτική διαδήλωση, με τέσσερις χιλιάδες σπουδαστές οχυρωμένους στη Νομική. Οι χουνταίοι αιφνιδιασμένοι περικύκλωσαν το κτίριο με δυνάμεις καταστολής και τραμπούκους. Από την ταράτσα του κτιρίου οι σπουδαστές τραγουδώντας το «Πότε  θα  κάνει  Ξαστεριά…», καλούν  το  λαό σε συμπαράσταση και ξεσηκωμό φωνάζοντας «Ελλάς Ελλήνων Φυλακισμένων», «Λευτεριά στα αδέρφια  μας», «Δεν σε θέλει ο Λαός, παρ’ τη Δέσποινα  και  μπρος»,  «Δημοκρατία – Ελευθερία», «Δεν περνά ο Φασισμός», ενώ παράλληλα κρεμούν πανό και ρίχνουν αυτοσχέδιες προκηρύξεις. Από την πρώτη στιγμή συγκροτήθηκε Συντονιστική Επιτροπή και Ομάδες Περιφρούρησης που οχύρωσαν τις πύλες. Οι αποφάσεις  για παραμονή ή αποχώρηση, παίρνονταν από συνελεύσεις. Κίνδυνοι μεγάλοι υπήρχαν, αφού ανά πάσα στιγμή μπορούσε να γίνει αιματηρή εισβολή από την αστυνομία, αλλά η  αποφασιστικότητα των σπουδαστών υπερτερούσε. Περιμετρικά στην οδό Ακαδημίας μαζευόταν κόσμος και οι πιο τολμηροί φώναζαν «Είμαστε μαζί σας», αλλά δεχόταν άμεσα επιθέσεις αστυνομικών και τραμπούκων. Από τις γύρω πολυκατοικίες πετούσαν στους οχυρωμένους και περικυκλωμένους σπουδαστές, σάντουιτς, μπισκότα, φρούτα, τσιγάρα… Στις 6 το απόγευμα της επόμενης  μέρας, μετά  από συμφωνία με τις πρυτανικές αρχές για ανάκληση  της  επιστράτευσης και για αναίμακτη έξοδο, οι σπουδαστές βγήκαν ομαδικά και ξεχύθηκαν στους γύρω δρόμους. Παρά το νέο άγριο κύμα τρομοκρατίας και βαρβαρότητας που εξαπέλυσε η χούντα, οι αγωνιζόμενοι νέοι με την Κατάληψη της Νομικής είχαν σημειώσει μια ουσιαστική νίκη, σημείο αναφοράς για το αντιδικτατορικό κίνημα, που οδήγησε σε εννιά μήνες στην εξέγερση  του  Πολυτεχνείου.

Στην Κατάληψη της Νομικής, στις προηγούμενες αντιδικτατορικές κινητοποιήσεις, που ξεκίνησαν από τη μεγάλη διαδήλωση στην κηδεία του Γιώργου Σεφέρη (22  Σεπτέμβρη 1971) αλλά και στις επόμενες μέχρι την εξέγερση του Πολυτεχνείου, συμμετείχαν  ενεργά πολλοί νέοι συντοπίτες  μας, σπουδαστές  και  εργαζόμενοι. Αρκετοί ενταγμένοι στις κρυφές αντιδικτατορικές αριστερές οργανώσεις νεολαίας, που οργάνωναν την αντίσταση κατά του ξενόδουλου καθεστώτος, περισσότεροι στις φοιτητικές επιτροπές κινητοποιήσεων, αλλά και πολλοί που συμμετείχαν αυθόρμητα στις διαδηλώσεις και στις καταλήψεις. Παιδιά οικογενειών που έμεναν στο Νησί μας, αλλά και παιδιά συντοπιτών μας που είχαν μεταναστεύσει στην Αθήνα από τα χρόνια του εμφυλίου, της τρομοκρατίας και τα χρόνια της φτώχειας που ακολούθησαν. Δεν καταγράφουμε ονόματα, γιατί θα αδικήσουμε πολλούς  και  πολλές. Άλλωστε σε αυτές τις βάρβαρες εποχές, κανείς και καμιά δεν έπεφτε στη φωτιά, για να αναφερθεί ονομαστικά σε κάποιο μελλοντικό δημοσίευμα.                                                                                 

Μια από τις ενέργειες του καθεστώτος για καταστολή του αντιδικτατορικού κινήματος, ήταν να τρομοκρατήσουν τους γονείς στις επαρχίες για να «μαζέψουν» τα  παιδιά  τους από «κακές» επιρροές και  «οχλοκρατικές» εκδηλώσεις. Έτσι και στο νησί μας απειλούσαν τους γονείς για την τύχη των παιδιών τους και των κόπων τους.

Σε αυτή την χουντική δράση, έσπευσαν αυτόκλητοι ή επιστρατευμένοι και οι προεξάρχοντες του κλήρου, όπως ο τότε δεσπότης Μηθύμνης, που απηύθυνε στις 23 Φεβρουαρίου 1973, την παρακάτω επιστολή στους «φοιτητάς της επαρχίας Μηθύμνης» με συμβουλάς και απειλάς… «Είσθε προνομιούχος γενεά, τα πάντα διαθέτει το κράτος διά την μόρφωσίν σας, διά την συντήρησίν σας, ακόμη δε και διά την ψυχαγωγίαν σας. Φανήτε άξιοι αυτής της προστασίας. Τα ζητήματά σας ευρίσκονται εις χείρας σοβαράς. Η Επαναστατική Κυβέρνησις φροντίζει και είμεθα βέβαιοι ότι θα τα ικανοποιήσει όλα καί πρεπόντως…»!                                                                                                     

«Πρεπόντως…» με εξορίες, φυλακές, βασανιστήρια, δολοφονίες, λογοκρισία, σκάνδαλα, πληθωρισμό, χαφιεδισμό, ξενοδουλία και στο τέλος εθνοπροδοσία.

 

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Τα 40 κύματα και η «μαλλιαρή» πέτρα της Μυτιλήνης

Ένα Μικρασιάτικο έθιμο που τηρούσαν οι Μυτιληνιοί την παραμονή της γιορτής της Ανάληψης, στο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη του Πρόδρομου, στη Σουράδα
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Κόκκινο κάστρο» ξανά ο Μανταμάδος

Πρώτο και με διαφορά ξανά το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ στην Κοινότητα Μανταμάδου. Και μια ιστορία από τα παλιά με μπόλικο «φτηνό» μετεμφυλιακό αντικομμουνισμό
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Γιορτή στο παρεκκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης

Η άγνωστη ιστορία του μικρού γνωστού παρεκκλησίου της Μυτιλήνης που «μεταφέρθηκε» στη σημερινή του θέση από το χώρο του γηπέδου προκειμένου να κατασκευαστούν οι κερκίδες
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η αδιάντροπη δημοτική αρχή Μυτιλήνης με το «φερετζέ» του πατριώτη και η βανδαλισμένη προτομή του Παπαγιάννη

Μάχη του Σκρά, 105 χρόνια μετά. Μοναχική επέτειος για 338 νεκρούς, 1.777 τραυματίες και 164 αγνοουμένους. Άκρα του τάφου σιωπή από το σύνολο των τοπικών αρχών της Λέσβου που δηλώνουν και... πατριώτες
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Από τις εκλογές «βίας και νοθείας» στη Λέσβο… στην απλή αναλογική

Μιλήσαμε με τον Δημήτρη Μπουρνού για τα παράδοξα των εκλογών από το 1950 έως τη μεταπολίτευση, τα εκλογικά συστήματα και τη σημασία της ψήφου
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Λέσβιοι αγωνιστές θύματα του Γερμανικού ναζισμού

78 χρόνια από την αντιφασιστική νίκη των λαών
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

9 Μαΐου 1945: Μια σημαντική επέτειος που επιβάλλεται να θυμόμαστε!

Γιατί «ο δήμιος σκοτώνει πάντα δυο φορές, τη δεύτερη με τη λήθη»!
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖ

Γιορτάζει η «Μυτιληνιά» Αγία Ειρήνη από τη Μικρασιατική Παλαιά Φώκαια

Μια άγνωστη ιστορία με αφορμή το πανηγύρι του όμορφου παρεκκλησιού στο ομώνυμο πάρκο
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εργατικές Πρωτομαγιές στη Λέσβο

Από το πολύτιμο αρχείο των Φίλων Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Μόρφωσις προς απόκτησιν συνειδήσεως της τάξεως και θέσεώς των»

Το καταστατικό του Συνδέσμου Αλατοεργατών «Φωκαϊκή Ένωσις» Συμβολή στην άγνωστη ιστορία του ρωμαίικου εργατικού κινήματος της Μικρασίας
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Έξι μάρτυρες από τη Λέσβο στο «θυσιαστήριο της λευτεριάς»

Πρωτομαγιά 1944 στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής
ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖ

Στον Αη Γιώργη της γειτονιάς μου

Ας πούμε πως τα πράγματα ήταν αλλιώς, γιατί όλα θα είχαν γίνει αλλιώς…
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ