× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Τα 40 κύματα και η «μαλλιαρή» πέτρα της Μυτιλήνης

Ένα Μικρασιάτικο έθιμο που τηρούσαν οι Μυτιληνιοί την παραμονή της γιορτής της Ανάληψης, στο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη του Πρόδρομου, στη Σουράδα

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 24/5/2023

Τα 40 κύματα και η «μαλλιαρή» πέτρα της Μυτιλήνης

Παραμονή της Ανάληψης σαν σήμερα Τετάρτη 24 Μαΐου και οι λαϊκοί μαχαλάδες της Μυτιλήνης, μαχαλάδες όπου ζούσαν ντόπιοι και Μικρασιάτες άδειαζαν με τους ανθρώπους τους να τραβάν κατά τη Σουράδα των αρχοντάδων.


Εκεί στο χτισμένο πάνω στη θάλασσα παρεκκλήσι του Αϊ Γιάννη του Πρόδρομου που σε έβγαζε το στενό σοκάκι από τη σημερινή οδό Ελευθερίου Βενιζέλου αναμετάξυ των αρχοντόσπιτων, παρακολουθούσαν τον εσπερινό. Κι ύστερα με ανεβασμένα τα παντελόνια οι άνδρες και τις φούστες οι γυναίκες έμπαιναν στη θάλασσα μέχρι τα γόνατα για «το πρώτο μπάνιο».  Αλλά και για να μαζέψουν νερό θαλασσινό σε ένα μπουκάλι νερό που έφερναν 40 κύματα. Σταυροκοπιόταν σαν μάζευαν θαλασσινό νερό, όσο έφερναν τα 40 κύματα, όσες οι μέρες που έμεινε ο Χριστός μαζί τους στη γη. Ύστερα αγναντεύοντας προς τη θάλασσα αποχαιρετούσαν τον Χριστό που έφευγε με τα λόγια «Άντε Χριστέλ(ι) μ’. Στου καλό να παγαίν’ς». Σταυροκοπιόταν και «έπιαναν τη μαλλιαρή». Μια πέτρα θαλασσινή χορταριασμένη, που έπαιρναν στο σπίτι τους.

Σύμβολο ευτυχίας, δύναμης μια και τα κατάφερε να βλαστίσει μέσα στο αλμυρό νερό. Και ταυτόχρονα δύναμης του θαλασσινού στοιχείου που έτσι κι αλλιώς στην «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» ο Ευρυπίδης λέει πως, «κλύζει πάντα τα ανθρώπων κακά». Για τούτο το λόγο και σαν η πέτρα και τα θαλασσινά της χορτάρια στέγνωναν, τυλιγμένα όλα σε μια ελαφριά πετσέτα, έμπαιναν στο μπαούλο με τα χειμωνιάτικα «να διώχνουν το σκώρο». Τα κατάφερνε ετούτο η «μαλλιαρή», άγνωστο...


Τα δε μπουκάλια με το αλμυρό νερό από τα 40 κύματα, μαζεμένα μια μέρα που η θάλασσα κι ο αγέρας κι η ξηρά ήταν αγιασμένα όλα από την παρουσία του Χριστού, κρατιόταν για να ραντίζουν με δαύτο οι νοικοκυρές το σπίτι ως την Πεντηκοστή, κοντά δυο βδομάδες μετά.


Στο Αϊβαλί, το έθιμο το τηρούσαν στο Φαληράκι, τη Σουράδα της Πολιτείας με τα εκεί αρχοντόσπιτα. Και στο Αδραμμύτι και τα χωριά του Αδραμμυτινού κόλπου, αλλά και νοτιότερα, στα παραθαλάσσια χωριά μέχρι το Αλή Αγά.
Την ώρα που γράφονται οι γραμμές ετούτες, άγνωστο είναι κατά πόσο το έθιμο τηρείται ακόμα. Αν ναι, με το καλό να ‘ναι το πρώτο μπάνιο, έστω και μέχρι τα γόνατα στα αγιασμένα θαλασσινά νερά της Ανάληψης του Χριστού. Όσοι κι όσες το τολμήσουν...


ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Κόκκινο κάστρο» ξανά ο Μανταμάδος

Πρώτο και με διαφορά ξανά το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ στην Κοινότητα Μανταμάδου. Και μια ιστορία από τα παλιά με μπόλικο «φτηνό» μετεμφυλιακό αντικομμουνισμό
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Γιορτή στο παρεκκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης

Η άγνωστη ιστορία του μικρού γνωστού παρεκκλησίου της Μυτιλήνης που «μεταφέρθηκε» στη σημερινή του θέση από το χώρο του γηπέδου προκειμένου να κατασκευαστούν οι κερκίδες
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η αδιάντροπη δημοτική αρχή Μυτιλήνης με το «φερετζέ» του πατριώτη και η βανδαλισμένη προτομή του Παπαγιάννη

Μάχη του Σκρά, 105 χρόνια μετά. Μοναχική επέτειος για 338 νεκρούς, 1.777 τραυματίες και 164 αγνοουμένους. Άκρα του τάφου σιωπή από το σύνολο των τοπικών αρχών της Λέσβου που δηλώνουν και... πατριώτες
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Από τις εκλογές «βίας και νοθείας» στη Λέσβο… στην απλή αναλογική

Μιλήσαμε με τον Δημήτρη Μπουρνού για τα παράδοξα των εκλογών από το 1950 έως τη μεταπολίτευση, τα εκλογικά συστήματα και τη σημασία της ψήφου
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Λέσβιοι αγωνιστές θύματα του Γερμανικού ναζισμού

78 χρόνια από την αντιφασιστική νίκη των λαών
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

9 Μαΐου 1945: Μια σημαντική επέτειος που επιβάλλεται να θυμόμαστε!

Γιατί «ο δήμιος σκοτώνει πάντα δυο φορές, τη δεύτερη με τη λήθη»!
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖ

Γιορτάζει η «Μυτιληνιά» Αγία Ειρήνη από τη Μικρασιατική Παλαιά Φώκαια

Μια άγνωστη ιστορία με αφορμή το πανηγύρι του όμορφου παρεκκλησιού στο ομώνυμο πάρκο
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εργατικές Πρωτομαγιές στη Λέσβο

Από το πολύτιμο αρχείο των Φίλων Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Μόρφωσις προς απόκτησιν συνειδήσεως της τάξεως και θέσεώς των»

Το καταστατικό του Συνδέσμου Αλατοεργατών «Φωκαϊκή Ένωσις» Συμβολή στην άγνωστη ιστορία του ρωμαίικου εργατικού κινήματος της Μικρασίας
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Έξι μάρτυρες από τη Λέσβο στο «θυσιαστήριο της λευτεριάς»

Πρωτομαγιά 1944 στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής
ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖ

Στον Αη Γιώργη της γειτονιάς μου

Ας πούμε πως τα πράγματα ήταν αλλιώς, γιατί όλα θα είχαν γίνει αλλιώς…
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Στον Αη Γιώργη των... λεπρών!

Στο εκκλησάκι του άγνωστου ρημαγμένου χωριού των «λουβιαρέων». Στη Λούβα ή Λουβιοχώρι της ορεινής Επαρχίας Πλωμαρίου
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ