Στο  πλαίσιο της Αρχαιολογικές Έρευνες στην περιοχή Ροδαφνίδια  Λισβορίου -Πολιχνίτου ΛΕΣΒΟΥ  όπου μέχρι τώρα δεν έχουν βρεθεί οργανικά υπολείμματα και οστά  και με βάση τιs επιστημονικέs μου έρευνεs στην περιοχή Πολιχνίτου και στη Λέσβο γενικότερα, παρουσιάζω κατωτέρω τιs παρατηρήσειs μου.                                                                                     

  1. Οι Oργανικέs ενώσειs οι οποίεs συνιστούν το ανθρώπινο σώμα μετά την παύση ζωήs  με την έκθεσή τους  στο οξυγόνο  , τον ισχυρότερο οξειδωτικό παράγοντα  τηs ατμόσφαιραs στην επιφάνεια τηs γηs και σε ένα βάθοs μισό μέτρο περίπου κάτω από την επιφάνεια του εδάφουs όπου κυκλοφορεί οξυγόνο , οξειδώνονται και καταστρέφονται  ( παράγεται διοξείδιο του άνθρακα και νερό). Η ελάχιστη τέφρα που παραμένει αποτελείται από ανόργανα άλατα.

2. Τα σκελετικά υπολείμματα του ανθρώπου αποτελούνται από οστίτη ιστό ο οποίοs περιλαμβάνει εξωκυττάρια οργανική ουσία και ανόργανα άλατα του ασβεστίου και φωσφόρου και κάτω από τιs συνθήκεs τηs όξινηs βροχήs τηs ατμόσφαιραs (pH 5) διαλύονται μερικώs, μεταφερόμενα στη κοίτη των ποταμών και των χειμάρρων. Επομένωs μπορεί να διατηρηθούν στην τελική κατάληξή τουs στιs επίπεδεs επιφάνειεs του εδάφουs ή σε βαθύτερα σημεία των προσχώσεων.

3.   Στιs αρχαιολογικέs έρευνεs απαιτείται η γνώση του τοπικού   και ευρύτερου γεωλογικού περιβάλλοντοs τηs περιοχήs αρχαιολογικήs έρευναs. Η τοπική περιοχή έρευναs των Ροδαφνιδίων περιλαμβάνει σύγχρονεs προσχώσειs (αλλουβιακέs αποθέσειs) μικρήs έκτασηs  οι οποίεs δημιουργούνται από τη μεταφορά υλικών αποσάθρωσηs γειτονικών πετρωμάτων και  Τεταρτογενείs  αποθέσειs. Παρόμοιεs  προσχώσειs και αποθέσειs  επικρατούν στον κάμπο Βασιλικών, στην περιοχή του Γλάρου και  Σκάλαs  Πολιχνίτου. Τα γειτονικά πετρώματα τα οποία λόγω διάβρωσηs τροφοδοτούν τιs ανωτέρω προσχώσειs περιλαμβάνουν ηφαιστειακά πετρώματα (ιγνιμβρίτεs, πυροκλαστικά, σώματα βασικών λαβών, τα οποία έχουν διεισδύσει δια μέσου των λιμναίων ιζημάτων) και Πλειοκαινικά  λιμναία ιζήματα (μάργεs, ψαμμιτομάργεs  και μαργαικοί ασβεστόλιθοι)  στιs περιοχέs Λισβορίου και Σκάλαs Πολιχνίτου (Προφήτηs Hλίαs). Σε πολλέs θέσειs εμφανίζουν έντονη πυριτίωση δηλαδή εμπλουτισμό σε διοξείδιο του πυριτίου. Η πυριτίωση αυτή προκαλείται από θερμά διαλύματα πλούσια σε διαλυμένο πυρίτιο (πυριτικό οξύ) συνοδεύοντα την ηφαιστειακή δράση και αποτελείται από ορυκτά του πυριτίου όπωs άμορφο διοξείδιο του πυριτίου (chert) και μικροκρυσταλλικό χαλαζία. Στην πυριτίωση αυτή οφείλεται και ο σχηματισμόs του Απολιθωμένου Δάσουs όπου τα διάφορα φυτικά τμήματα υπέστησαν πυριτίωση από το διαλυμένο πυριτικό οξύ των υδροθερμικών διαλυμάτων της μεταηφαιστειακής δράσης.   Λόγω των συστατικών αυτών εμφανίζουν μεγάλη σκληρότητα και διαβρώνονται ακανόνιστα.  Έτσι μεταξύ των  κλαστικών συστατικών των Τεταρτογενών και Αλλουβιακών αποθέσεων  υπάρχουν ποικίλλου μεγέθουs  τεμάχη πετρωμάτων με αιχμηρέs απολήξειs ή και οξύληκτα άκρα ωs προιόντα τηs μη ομοιόμορφηs  διάβρωσηs των πυριτιωμένων πετρωμάτων. Τα τεμάχη αυτά ανάλογα με το περιεχόμενο σιδήρου, μαγγανίου και  ασβεστίου, εμφανίζουν  ερυθρέs, μαύρεs, κίτρινεs, γκριζόμαυρεs, λευκέs  και άλλεs αποχρώσειs.

4. Υπάρχει πράγματι επεξεργασία των λιθικών υλικών( όπωs αναφέρεται σε προηγούμενα δημοσιεύματα)  από την προγονική μορφή ανθρώπου για την κατασκευή εργαλείων ή αυτά είναι φυσικά τεμάχη  από  διαβρωθέντα πετρώματα;

5. Πωs εξηγείται η παρουσία πολυάριθμων λιθικών εργαλείων σε μία μικρήs έκτασηs επιφάνεια  του  εδάφουs;

6. Λόγω τηs μικρήs απόστασηs των Ροδαφνιδίων από τιs θερμοπηγέs Λiσβορίου, μικρήs ταχύτηταs  μεταφοράs και μικρήs τριβήs των σκελετικών υπολειμμάτων, θα πρέπει να εξηγηθεί η μη διατήρηση αυτών  στο έδαφοs.

7.   Τα νησιά του Αιγαίου διαμορφώθηκαν λόγω γεωλογικών διεργασιών που άρχισαν πριν από 23 εκατομμύρια χρόνια και συνεχίζονται και σήμερα. Τα φαινόμενα αυτά περιλαμβάνουν τεκτονικέs κινήσειs, απόσυρση και επίκλυση τηs θάλασσαs, καταβύθιση τηs Αφρικανικήs τεκτονικήs πλάκαs κάτω από την Ευρασιατική, με αποτέλεσμα τη δημιουργία πολλών ηφαιστείων του ηφαιστειακού τόξου του Αιγαίου. Κατά το μέσο ΜΕΙΟΚΑΙΝΟ πριν από 15 εκατομμύρια χρόνια ο Ελληνικόs ηπειρωτικόs χώροs και το Αιγαίο χερσεύει. Σε διαφορετικέs γεωλογικέs περιόδουs υπήρξε χέρσευση τηs ηπειρωτικήs Ελλάδοs με το Αιγαίο  αλλά κατά το Μέσο Πλειστόκαινο μέχρι και σήμερα, δηλαδή τα τελευταία 700.000 χρόνια, υπάρχει τεκτονική δραστηριότητα με αποτέλεσμα την επίκλυση τηs θάλασσαs και τη δημιουργία του σημερινού Αιγαίου.

8. Mε βάση τα ανωτέρω σχόλια και παρατηρήσειs μου θα πρέπει να συνεχισθεί η αρχαιολογική έρευνα για τον εντοπισμό οργανικών ή κυρίωs σκελετικών ή άλλων υπολειμμάτων και περαιτέρω ερμηνεία των ευρημάτων.

* Ο Ακίνδυνος Κελεπετζής είναι Ομότιμος Καθηγητής  Γεωχημείας - Περιβαλλοντικής Γεωχημείας - Γενικής Γεωλογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου