Τα πρώτα ελληνικά γραμματόσημα απεικονίζουν την Κεφαλή του Ερμή. Κυκλοφόρησαν  το 1861 και για 25 χρόνια, μέχρι το 1886. Για να ξεχωρίζουν από μια επόμενη σειρά, που επίσης είχε ως παράσταση την Κεφαλή του Ερμή (από άλλο καλλιτέχνη και σε μικρότερο μέγεθος), τα γραμματόσημα της πρώτης σειράς ονομάστηκαν εκ των υστέρων Μεγάλες Κεφαλές του Ερμή (ενώ της επόμενης Μικρές Κεφαλές του Ερμή).

Κατά τη διάρκεια των 25 αυτών ετών έγιναν πολλές εκδόσεις (επανεκτυπώσεις) των Μεγάλων Κεφαλών του Ερμή από τις ίδιες αρχικές μήτρες, αλλά με πολλές παραλλαγές στα μελάνια, στο χαρτί και στην ποιότητα της εκτύπωσης. Αυτές οι παραλλαγές είναι που καθορίζουν τη συλλεκτική και εμπορική αξία των γραμματοσήμων αυτών. Πως όμως ξεχωρίζουμε το κάθε γραμματόσημο σε ποια επιμέρους έκδοση/παραλλαγή ανήκει;

Αυτό αποτελεί το αντικείμενο της φιλοτελικής έρευνας. Μιας έρευνας που απαιτεί αρκετές γνώσεις (όχι μόνο περί των γραμματοσήμων και της λειτουργίας των ταχυδρομείων, αλλά και περί των μεθόδων και τεχνικών της τυπογραφίας την εποχή εκείνη), καθώς και σημαντική ποσότητα διαθέσιμων γραμματοσήμων για παρατήρηση και σύγκριση. Η δυσκολία της αναγνώρισης και κατάταξης των Μεγάλων Κεφαλών του Ερμή αποθαρρύνει τους περισσότερους συλλέκτες από το να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο είδος συλλογής.

Το βιβλίο του Νίκου Καρνιαουτάκη με τίτλο «Παρατηρήσεις προς την αναγνώριση και κατάταξη των "εύκολων" αξιών της Μεγάλης Κεφαλής Ερμού» που εκδόθηκε πρόσφατα από τη Φιλοτελική Εταιρεία Λέσβου (ΦΕΛ), έρχεται να αμβλύνει τις παραπάνω δυσκολίες. Με απλό και κατανοητό τρόπο δίνονται οι απαραίτητες οδηγίες για την αναγνώριση και κατάταξη των αξιών (κλάσεων) των 5, 30, 40, 60 και 80 λεπτών (από τις συνολικά εννέα αξίες που κυκλοφόρησαν). Εβδομήντα έγχρωμες φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης παρουσιάζουν και αναλύουν τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των γραμματοσήμων αυτών. Σημαντικά και δύσκολο να απεικονιστούν στο παρελθόν χαρακτηριστικά, όπως εκείνα του ανάγλυφου των λευκών μερών του γραμματοσήμου και του δικτυώματος του χαρτιού της περιόδου 1871-1876, παρουσιάζονται με σαφήνεια. Έτσι ο αρχάριος φιλοτελιστής έχει στη διάθεσή του όλη την απαραίτητη βοήθεια για τη συλλογή και μελέτη τους.

Στα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου γίνεται μια εισαγωγή στις διαδοχικές εκδόσεις των Μεγάλων Κεφαλών του Ερμή και στις ιδιαιτερότητές τους. Επίσης παρουσιάζεται η ορολογία για τα διάφορα μέρη της παράστασης του γραμματοσήμου, απαραίτητη για τις μετέπειτα επεξηγήσεις. Στα επόμενα κεφάλαια αναλύονται τα χαρακτηριστικά αναγνώρισης και κατάταξης κάθε μιας από τις πέντε κλάσεις, κατά αύξοντα βαθμό δυσκολίας και όχι με βάση την ονομαστική τους αξία, έτσι ώστε ο αναγνώστης να εκπαιδεύεται και να εμβαθύνει σταδιακά τις γνώσεις του. Όπως αναφέρει ο συγγραφέας, στόχος του βιβλίου είναι να εμπνεύσει τον ανειδίκευτο συλλέκτη, να του αποκαλύψει μικρά «μυστικά» που θα τον οδηγήσουν σύντομα σε επιτυχείς κατατάξεις, ώστε να τονωθεί η αυτοπεποίθησή του για να συνεχίσει. Στο τέλος δίνεται αναλυτική βιβλιογραφία για όσους ενδιαφέρονται να προχωρήσουν περαιτέρω στον συναρπαστικό, αλλά άγνωστο στους περισσότερους, κόσμο των Μεγάλων Κεφαλών του Ερμή.

Το βιβλίο εκδόθηκε στο πλαίσιο του εορτασμού των 75 χρόνων από την ίδρυση της ΦΕΛ (1944-2019). Είναι δίγλωσσο (ελληνικά/αγγλικά) και αποτελείται από 64 πλήρως έγχρωμες σελίδες. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν στο e-mail: [email protected].