«Η Ευνοούμενη» ή πως το δημιουργικό σινεμά μπορεί να αναστήσει έναν «κοιμόμενο» θεατή
Γράφει η Ξένια Γερμενή
Δημοσίευση 12/2/2019
Κυριακή βραδάκι μετά από πολύ καιρό αποφάσισα να πάω σινεμά. Η επιλογή στοχευμένη. « Η Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου: γιατί αφού ως θεατής έχεις δει σχεδόν τα πάντα και μπορεί να έπαθες αναγούλα από τον «Κυνόδοντα» μετά σου άρεσε οτιδήποτε έβλεπες με υπογραφή Λάνθιμος. Η αλήθεια είναι ότι επέλεξα την κινηματογραφική αίθουσα και όχι το download γιατι με είχε ενοχλήσει που η εταιρεία διανομής αποφάσισε να «βγάλει» στις αίθουσες την ταινία το Φλεβάρη, αρχικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, και όχι πανελλαδικά-αλλά κατ’άλλα ο Λάνθιμος σπουδαίος Έλληνας (αγαπάμε τα ‘δικά μας’ τα παιδιά!).
«Η Ευνοούμενη» επιφανειακά μοιάζει με ένα ιστορικό φιλμ, με βαριά κοστούμια εποχής, αγγλική προφορά, κλασική μουσική, Βασίλισσα, Αυλικούς και Κυρίες επι των τιμών. Ωραία, ναι έχει και τέτοια! Άρα θα βαρεθώ, θα μου πεις! Τσου, θα πω εγώ! Μα μοιάζει με τον Κιούμπρικ και τον Γκριναγουέι. Χμμμ! Όχι, ακριβώς. Μα τί είναι τελικά « Η Ευνοούμενη» ρωτάς. Σου δίνω την επίσημη περίληψη της εταιρείας διανομής: «Αρχές του 18ου αιώνα.
Η Αγγλία βρίσκεται σε πόλεμο με τους Γάλλους. Παρόλα αυτά, οι αγώνες πάπιας και η κατανάλωση ανανά βρίσκονται στο απόγειο τους. Η φιλάσθενη Βασίλισσα Άννα (Ολίβια Κόλμαν) βρίσκεται στο θρόνο και η στενή της φίλη Λαίδη Σάρα (Ρέιτσελ Βάις) κυβερνά τη χώρα στη θέση της, ενώ ταυτόχρονα φροντίζει για την υγεία της Άννας και το απρόβλεπτο ταπεραμέντο της. Όταν μια νέα υπηρέτρια, η Άμπιγκεϊλ (Έμμα Στόουν) φτάνει, η γοητεία της την κάνει αμέσως αγαπητή στη Σάρα. Η Σάρα την παίρνει υπό την προστασία της και η Άμπιγκεϊλ βρίσκει μια ευκαιρία να επιστρέψει στις αριστοκρατικές της ρίζες. Καθώς οι τακτικές του πολέμου καταναλώνουν όλο το χρόνο της Σάρα, η Άμπιγκεϊλ παίρνει τη θέση της Σάρα ως η συντροφιά της Βασίλισσας.
Η φιλία τους της δίνει την ευκαιρία να κάνει πραγματικότητα τις φιλοδοξίες της και δεν θα αφήσει καμία γυναίκα, καμία πολιτική και κανένα κουνέλι να σταθούν εμπόδιο στο δρόμο της.» Στήσε λοιπόν τη σκακίερα σου όπως ο Λάνθιμος. Έχεις μια Βασίλισσα, Αυλικούς, πόλεμο, μια στενή φίλη και μια υπηρέτρια που έρχεται να τα αναστατώσει όλα. Η γλώσσα του Γιώργου Λάνθιμου είναι λιτή και κατανοητή, βάζει χιούμορ, σαρκασμό και ειρωνεία. Δηλαδή θα μου πεις παίζει με τους ήρωες του ; Ναι, αλλά γι’ αυτό είναι αυθεντικός. « Η Ευνοούμενη» έχει τα στερεοτυπα δίπολα εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου, έχει την ίντριγκα, έχει σύμβολα (τόσο κουνέλι δεν σου κάνει κλικ ;) και πολλές γυναίκες σε μια εποχή που οι γυναίκες ούτως ή άλλως υπέκυπταν στην εξουσία των ανδρών. Ο Λάνθιμος ωστόσο δείχνει όλες τις όψεις του θηλυκού (Βασίλισσα-Λαίδη-Υπηρέτρια) σε κάθε περίπτωση το θηλυκό ορίζει αλλά κάπου υποτάσσεται τελικά στο αρσενικό.
Ο ρυθμός, το μονταζ, τα χρώματα, τα σκηνικά και τα κοστούμια, ταυτόχρονα με τους υπέροχα ρεαλιστικούς διαλόγους των Ντέμπορα Ντέιβις και Τόνι ΜακΝαμάρα θα σε τοποθετήσουν γύρω από τη σκακιέρα του Λανθιμικού σύμπαντος, θα σε ξυπνήσουν από τον κινηματογραφικό λύθαργο των τελευταίων μηνών και θα φύγεις από το σινεμά με ένα χαμόγελο και τον ήχο της άρπας από τους τίτλους τέλους του “Skyline Pigeon» του Έλτον Τζον. Δηλαδή δεν θα βαρεθώ ; Με τίποτα! Το αντίθετο !
«Η Ευνοούμενη» θα μπορούσε με άνεση να μεταφερθεί στο δικό μας δυστοπικό, εξουσιαστικό και καταπιεστικό σήμερα. Μια «μεταφορά» του χθες στο σήμερα σε άλλες σκακιέρες που μπορεί να σου θυμίσουν την εταιρεία που εργαζεσαι ή τον κόσμο τον οποίο ζεις. Με άλλα λόγια: Ο Λάνθιμος χρησιμοποιώντας παλιά στερεότυπα έρχεται να σου δώσει το φιλί της ζωής κοιμόμενε θεατή, και να σου φρεσκάρει το κινηματογραφικό σου memento.
Γιατί να το δεις: Εάν έχεις χιουμορ αγόρασε εισιτήριο και πάρε και ένα φλασκί με κρασάκι ή το τσάι σου και πέρασε υπέροχα! Άσε τον εαυτό σου να χαμογελάσει και να κατανοήσει. Ο Λάνθιμος δεν σκοπεύει να σε παιδέψει ούτε να σε βάλει να κοιμηθείς με Malox!
